راهنمای گردش گری استان لرستان و اراک

این لباس كه با فرهنگ اقوام لر پیوندی كهن و دیرینه دارد، دارای ویژگی های خاصی است كه بر اساس طبقه و شأن اجتماعی افراد طراحی و ساخته شده است. البته لباس مردان، زنان و كودكان لر از الگوی واحدی برخوردار است، اما رنگ و تزئیناتی كه روی آن قرار گرفته، تفاوت طبقاتی، سن و جنس افراد را نشان می دهد.

پیراهن، كلنجه، كت و گلونی اجزای تشكیل دهنده لباس زنان لر و پیراهن، شلوار، كلاه نمدی، گیوه، ستره و شال، لباس مردان لر است.
لباس هر قوم از منظر ناز و نیاز به وجود آمده است. بنا به این الگو لباس مردان لر از منظر نیاز و لباس زنان علاوه بر نیاز از منظر ناز طراحی شده است كه وجه نیاز در لباس ها بر وجه ناز ارجحیت دارد.

لباسی كه امروزه به عنوان لباس لری استفاده می شود، لباس اصیل لرستان نیست، لباس لری به مدت چند هزار سال كمترین تغییرات را به خود دیده است و تنها تغییر آن در دوران پهلوی بوده كه یقه لباس مردان (ستره) و چاك لباس زنان (كلنجه) و برخی نقش های آن دستخوش تغییراتی شد،ولی با این اوصاف لباس لری از معدود لباس های سنتی است كه باوجود تهاجمات فرهنگی دستخوش كمترین تغییرات شده است.

هر جزئی از لباس متناسب با فرهنگ و مردمان یك سرزمین طراحی و ساخته شده است، به همین علت نباید اجازه داد كه برخی از طراحان برای فروش بیشتر دوخته های خود، اصالت این لباس را كه هویت مردمان این سرزمین است از بین ببرند.
هر لباس در شرایط خاص به وجود آمده است، به عنوان مثال در گذشته های دور لرستان بسیار سردتر از امروز بوده و لباسی همچون ستره كه حدود 25 كیلو وزن دارد پوششی مناسب در مقابل سرماست، ولی در حال حاضر و به خاطر شرایط امروزی شاید نشود از این لباس سنتی استفاده كرد، اما میتوان برای حفظ اصالت و هویت، لباس محلی آن را در مراسم مختلف بویژه عروسی ها و در روز 14 آبان كه روز مراسم آیینی است استفاده كرد.

یكی از طراحان لباس محلی نیز می گوید: لباس های محلی و به خصوص لباس لری قدمتی بسیار دیرینه دارد و به نوعی زبان گویا و معرف یك قوم است.
 
معصومه ظهرابی می افزاید: با توجه به این كه اقوام لر در گذشته در نقاط مركزی زیادی از ایران سكونت داشتند، این لباس الگو و مدلی برای لباس دیگر اقوام این مناطق شده است. این طراح لباس تاكید می كند: یكی از مشكلات از بین رفتن محبوبیت این پوشش لباس بخصوص بین جوانان امروزی، بد نشان دادن لباس اقوام لر در سریال ها یا برنامه هایی است كه لباس را به صورت مندرس و نامرتب استفاده می كنند.

وی می گوید: 12سال است كه به عنوان طراح لباس محلی فعالیت دارم و با همكاری میراث فرهنگی توانسته ایم برخی از مشكلات موجود در طراحی لباس محلی و عرضه و ارائه آنها را كاهش دهیم، ولی عدم وجود مكانی برای عرضه و ارائه لباس ها و كمبود كارگاه از اصلی ترین مشكلات طراحان البسه محلی است. به گفته این طراح، بازارچه ای برای ارائه لباس محلی و احیای این لباس وجود ندارد و این یكی از دلایلی است كه باعث شده لباس محلی بختیاری در بسیاری از سایت های اینترنتی به عنوان لباس محلی اقوام لر معرفی شود.